Rind ile Zahid – Sıhhat ile Maraz Kitap Alıntıları – Fuzuli

Her kimse şekil güzelliğine aşık olursa, şüphesiz onun aşkı, geçici güzelliğin zevaliyle yokolur.

Bu nasıl bir ömürdür ki, hayat için dâima sıkıntı,
Sıkıntı için dâima hayat yaşanır?

Her ayna, gerçekten kabuk içinde bir özdür.
Dostla düşmanı seçmek zordur.
İyi bildiğin çok kişi aslında kötüdür.
Kötü dediğin çok kişi aslında iyidir.

Sana selam vermenin bile haram olduğunu düşünmeye başladım

Kişi cahilliğini itiraf ederse, ayıp değildir.
Her bilgin başlangıçta cahildir.
Cehaletini itiraf etmek, ilim sınıflarından bir sanattır.
Nefsin ayıbı, cahilliğin ayıbından gafil olmaktır.
Gerçi her noksan olana mükemmellik kondurmak yersizdir.
Ama noksan olan, kendi noksanlığını bilirse, bir bakıma mükemmelliktir!

Doğrusu, saltanattan gafil olan bir cahil, sultanlara yanaşmaya çalışan bir âlimden daha iyidir.

Hiç bilenlerle bilmeyenler, bir olur mu?

Fânilik köyünde, akıllı ile deli birdir,
Deryada, taş ile inci bir..
İyi ve kötü olmayınca,
Mescid ile meyhâne birdir..

Fânilik köyünde, akıllı ile deli birdir, aynıdır!
Denizin dibinde, taş ile inci danesi birdir, aynıdır!
“İyi ve kötü sayma” işi ortadan kalkınca,
Mescit ile meyhane birdir, aynıdır!

Fanilik köyünde, akıllı ile deli birdir, aynıdır!
Denizin dibinde, taş ile inci danesi birdir, aynıdır!
İyi ve kötü sayma işi ortadan kalkınca,
Mescit ile meyhane birdir, aynıdır!

Rind : Ey Zahid, bu hükme göre, Hak
senin yaqındadır. Çünkü meyhaneye ilgi göstermek, senin adetinin tersinedir. Adetin tersine işde, musibetlerin en büyüğü vardır. Dünyaya olan ilgin hala senin görüş aynanın üzerine oturmuştur. Taklid bağı, senin ayağını tereddütle bağlamıştır. Seninle bu topluluk
arasındaki tam aykırılık o kadar ki, sen onlardan nefret, ediyorsun onlar da senden ürküyorlar! Ama ben bu topluluğun yaradılışlarının değerini mihek taşında denemeyinceye ve onların davranışlarından şüphe perdesini açmayıncaya kadar, sadece taklidle onların söhbetinden eteğimi toplamam ve onların inahfellerinden bir kenara çekilmem muhaldir. Bir zaman, bir köşede otur, ıztırabına sabri seç! Ben içerdekilerin halini gözden geçireyim, bu zaman zarfında onların halini inceleyip dışarı
çıkayım! ” dedi.

Fânilik köyünde, akıllı ile deli birdir, aynıdır! Denizin dibinde, taş ile inci birdir, aynıdır! İyi ve kötü sayma işi ortadan kalkınca, Mescid ile meyhâne birdir, aynıdır!

Allah, kısmeti yoktan var etmiştir.
Onun maksadı senden kulluk ve itaat idi.
Şimdi sen rahat ve esenlik dileğindesin!
Haşa, gösterdiği yolun tersine gider olmayasın!

Cahillerin sıkıntısı fakirlikten, rahatları ise zenginliktendir.
Bu sebepten bazen rahatları çok yerde sıkıntıları vardır fakirliği rahat bilen dertliler ise rahatın ta kendisidirler sıkıntının adını bile bilmezler.

Hayatını sanat öğrenme yolunda harcayan kimse, uykudan başka rahat göremez!
Ne biçim ömürdür ki, hayat için daima sıkıntısı sıkıntı için hayatı vardır.

Makam elde etmek için ömrünü , hakanların ve sultanların hizmetinde geçiren kişi, kıyamet gününde hangi özürle, Tanrı yönüne bakar? Şaşarım!

Ey zahid, dünya lezzetini görmeyenin ondan elini, eteğini çekmesi kolaydır. Mecburi yokluğun adını himmet koymak, iş midir? Zenginliği bulamamaktan gönlü fakirliğe vermek iş midir? Asıl hüner, dünyayı ele geçirip terk etmektir!

Eğer yaşanmakta olana başkaldırıyorsanız ve gençseniz, yaşadığınız her ne olursa olsun serüvendir.

Astronomi, dilbilgisi, fıkıh (İslam Hukuku) ve felsefe
bilmek, aklı yüceltmek ve sözü süslemek içindir.
Hak ehlinin bunlara ihtiyacı yoktur! Çünkü,
Tanrı’nın yakınında akıl şaşkın, dil suskundur!

. (Kıt’a)

Bilim Hakkı bilme cevherinin elde
edildiği bir denizdir!
Bilimin değerini bilginlerden sor!
Bilimin tadını cahil ne bilsin?

Devletler, kontrollerine aldıkları muhalefet hareketlerini, ayaklanmaları ya da devrimleri, dışında kaldıklarından daha kolay engeller.

. (Kıt’a)

Bilgi, yaşlı mürşidin nefesinin bereketinden,
Dervişlerin ölü vücuduna gelen bir ruhtur!
Dervişin hayatı, pirin nefesinin
feyzindendir.
Çünkü, nefesin canı vardır, derler!

. (Kıt’a)

Ben, şimdi yokluktan varlığa gelmişim!
Alemin geliş ve gidişiyle kaidesinden
haberim yoktur!
Senin bu alemde ömrün olduğunca, beni doğru yola yönelt.
İşin gidişi nasıl oluyor?
Kaidesi nedir?’

. (Kıt’a)

İnsanın hamurunda, aklın feyzi bulunur.
Hepsinin tam toplamı, Tanrı’lıktan
aşağıdadır :
Lakin görünmeyen fazilet ve hüner,
çalışmadan, gayret etmeden, kuvveden fiile çıkmanın meydanına gelmiyor.
Kişi, akıl ve hisleri, her hüneri kazanmak için bir fırsat ve bir iş öğrenmeye ganimet bilmezse; azası gevşeyince pişmanlık fayda etmez!
Elinde alet olmayan ustanın elinden hiçbir iş gelmez!

. (Rubâî)

Şer’iatde, yalan söz söylenmez!
Yalan, meşru değildir, makul de değildir!
Şiirin bu payesi yeter ki, onun kisvesine bürünen bu çeşit yalan bile herkesçe makbuldür!

. (Kıt’a)

Yalanı başkasına ileten, yalancının yerini tutar.
Akıl onun varlığını hiçe sayar!
Sözün başını yalana bağlamanın sebebi ne?
Yalan, düşük itibarının sebebini kendisi de bilir!

. (Mesnevî)

Vaaz ve öğüdün başını tutup, sözü
karıştırmaktan vaz geçmelisin!
Söze, mazmun perdesi yapmayasın! Sırlı söz arayanların gönlünü kırmayasın!
Mananın aslı, sözü süslemek değildir!
Herkesin anladığı söz dür.
Kabiliyetli kişilerin öğüdünü dinle :
İnsanlara, akıllarının derecesine göre
konuş!

. (Mesnevî)
Bana açık olmayan sana gizli kalan şey nedir?
Bundan maksadın bana, olgunluğunu
göstermekse,
Üstadlarının hepsine Rahmet olsun!

Tanrım, sen beni gururlu zahid yapma!
Senin huzurundan uzak olan bir rind
yapma!
Yokluğa bir ad götüren kişi yap!
Rindlikte ve zahidlikte meşhur etme!

Ey zahidlerin secde ettiği, namaz vaktidir.
Ey sana rindlerin heves ettiği, yalvarma
zamanıdır.
ister hakikat ehli, ister mecaz ehli olsun,
herkes bir dille sana sır söyler!’

Güzelliğin kaynağında yatan su ve topraktır, şüphen olmasın! Güzelin yüzünde tecelli eden hakikâttir. Bu perdede bir oyuncu vardır. Olmasa, kimse kendi kendine, ne perde, ne perde sahibi, ne de perde’de görünen olur! Suret’ten Mânâ’ya götüren bir yol vardır. Mânâ gülünün göründüğü yerler, suret’in bahçeleridir.

Ey Zahid, dikkatle düşünme gözümü açınca, mesciddekiler kendileriyle gururlanmaktadırlar. Meyhaneye çekilenler ise kendinde değiller! Mescidde ibadet edenleri ibadetlerine olan güvenleri, gurur sarhoşluğuna atmış; meyhanenin gafillerini, hatayı itiraf etmeleri, gaflet uykusundan uyandırmış! Orada doğru suretine girmiş bir hata gördüm. Burada ceza elbisesine bürünmüş bir sevap gördüm. Suçunu tanıyan suçluların bağışlanma ümidi vardır. Gururlu olarak kulluk edenlerin Allah’a baş kaldırma korkusu vardır. Şüphesiz kendimi korku çukurundan ümid vadisine çektim.

Kime gamdan ferah ve üzüntüden rahat gelmezse, onun rahatı üzüntüye vesile olur, ferahlığı da gam ve kederin ta kendisidir.

Dünya, mükemmel bir Sanatkâr’ın eserlerinin göründüğü yerdir.

Kişi cahilliğini itiraf ederse, ayıp değildir. Her bilgin başlangıçta cahildir. Cehaletini itiraf etmek, ilim sınıflarından bir sanattır. Nefsin ayıbı, cahilliğin ayıbından gafil olmaktır. Gerçi her noksan olana mükemmellik kondurmak yersizdir. Ama noksan olan, kendi noksanlığını bilirse bir bakıma mükemmelliktir.

Makam elde etmek için ömrünü, hakanların ve sultanların hizmetinde geçiren kişi, kıyamet gününde hangi özürle, Allah yönüne bakar? Şaşarım!

❝..Seninle olmak da zor, sensizlik de..❞

Dünya, varlığıyla vardır;
Varsa yok gibidir, yoksa var gibi..

Bu nasıl bir ömürdür ki, hayat için dâima sıkıntı,
Sıkıntı için dâima hayat yaşanır?

❝ Kulun kula kulluğu, kula yaraşmaz ❞

Doğrusu;
Saltanattan gâfil olan bir câhil,
Sultanlara yanaşmaya çalışan bir âlimden daha iyidir..

Çünkü Allahütealâ’nın huzurunda akıl şaşkınlaşır, dil susar..

Çünkü nefesin canı vardır..

İnsan için çalışıp çabalamasının karşılığı haricinde bir şey yoktur.

Her kişi çabasının tamlığına göre, kendisi için ayrılan rızkı yudumlar..

Her şey insana bir sır söyler..

Dünya her ferah için bin gam ve keder veriyor. her bir balın yanına bin zehir koyuyor. Mademki o baldan tatmışsın, zehirden kurtuluş yoktur! Mademki o ferahı görmüşsün, o gamdan kurtuluş yoktur.

Gerçi her noksan olana mükemmelik kondurmak yersizdir.
Ama noksan olan, kendi noksanlığını bilirse, bir bakıma mükemmeliktir.

Dünya nimetini daima cahillere ulaştırması devletin düzeni için, hikmetin ta kendisidir.
Bilgili kişi, aklıyla cahile yaklaşabilir.
Lâkin cahilin bilgiliye yakınlık kazanması zahmetlidir.

Bilmiş ol ki aşk, insan bedeninin sedefinde ilahi bir incidir. İnsan ruhunun gerçeğidir o. Kainat binasının temelidir. Külli akıl, irade ipinin başını ona teslim eder. Aşk anlatılmaktan uzaktır. Bunu biliyorum. Aşk ilahi zatın keyfiyetidir. Bundan haberdarım. Aşk aşığın adını yükseltir. Bunun farkındayım. Güzel yüzlülerin güzelliğin tecellisinden haberdar olması ve sevgililerin güzelliği görerek iradelerini kaybetmeleri aşkın güzelliğinin en büyük delilidir

Ey gönül! Sıhhatten uzaklaşıp gönül çelen güzellerin aşkına düştün.
Bir bakış, bir zülüf uğruna yüzlerce derde düştün.

Dostluk senden incinmişse
Sen de dostluktan incinirsin,
Öyleyse bir dostluk et de
Tez elden bu dostluğu bırak!
Dostluğundan dostunu yaka silkmeye bırakma!

Kitab mütaliəsinin çохluğu şübhəni оrtadan qaldırmaz, bəlkə şübhəni bir az
da artırar

Ruh dünyaya aldanmışdır.

Gönül dünya işinin temeli, binası, hiç’tir, dedi.
Dünya için gam çekmekte hiçtir.
Gam ve kederi def için şarap içti.
Bir müddet şarhoş düştü.
Aklı başına gelince, bu da bir hiç’tir, dedi.

Suret’ten ma’na’ya götüren bir rol vardır.

Güzel yüzlülerin zülfünün kıvrımları,
cahillerin yolunun tuzağıdır!

Her kimse şekil güzelliğine aşık olursa, şüphesiz onun aşkı, geçici güzelliğin zevaliyle yokolur.

İnsanın her durumda ebedi Allah’ın kelamına uyması gerekir.
Biz nerede, kazanılan tecrübe nerede?
Hakk’ın sözü, iyi ile kötüyü ayırandır!

Eğer şarap içer de şarap kötüdür diyorsan,
Utanmalıdır ki kendi işinin ayıbını söylüyorsun!
Şarap içmediğin halde, ona kötü diyorsan,
Ayıptır, doğru söylemiyorsun!

Nefis, gençlikte cahilliğe, yaşlılıkta akla sahiptir!

Dikkatle adımı atmayan kimse,
her arzusunda elbette tuzağa düşer.

Ey gönlüne, evlenme ve nikahlanma düşüncesi getiren kimse, ihtiyatlı hareket et zira ayağını mihnet tuzağına koyuyorsun.

Kişi cahilliğini itiraf ederse, ayıp değildir.
Her bilgin başlangıçta cahildir.
Cehaleti­ni itfraf etmek ilim sınıflarından bir sanattır.

Çiftçiliğin bereketi umumidir!
Hem sana yeter, hem de bütün yabani hayvanlara ve kuşlara! Sakın kusur etme!
Onun ürününden hem kendin nasiplenir hem de başkalarına verebilirsin!

Makam elde etmek için ömrünü, hakanların ve sultanların hizmetinde geçiren ki­şi, kıyamet gününde hangi özürle, Tanrı yönüne bakar? Şaşarım!

Bunda şüphe yoktur ki, kitap okumanın çokluğu, şüpheyi gidermez, belki şüphenin artmasına sebep olur.

Bilim Hakkı bilme cevherinin elde edildiği bir denizdir!
Bilimin değerini bilginlerden sor!
Bilimin tadını cahil ne bilsin?

Her kişi gayretinin mükemmel­liğine göre, kendisine ayrılan rızkı yudumlar.

Dünya kavgasından kurtulmuş bir fakih;
mihrapların beli ona saygı göstermek için bü­kük, tâç sahipleri bile onun ayağının tozuna muhtaç; onun pabuçlarından feleklerin başına tâç yapılsa yeridir!

Fanilik köyünde, akıllı ile deli birdir.
Denizin dibinde taş ve inci danesi birdir,
iyi ve kötü sayma işi ortadan kalkınca mescit ile meyhane birdir.

Ey Zahid, dünya lezzetini görmeyenin ondan elini, eteğini çekmesi kolaydır! Mecburi yokluğun adını himmet koymak, iş midir? Zenginliği bulamamaktan gönlü fakirliğe vermek, iş midir? Asıl hüner, dünyayı ele geçirip terk etmektir!

Tanrı’yı bilen konuşmaz, lâldir!

İlim Hakkı bilme cevherinin elde edildiği bir denizdir!
İlmin değerini bilginlerden sor!
İlmin tadını cahil ne bilsin?

Fanilik köyünde, akıllı ile deli birdir. Denizin dibinde taş ve inci danesi birdir, iyi ve kötü sayma işi ortadan kalkınca mescit ile meyhane birdir.

Eğer istediğin olmazsa acı çekersin,eğer istemediğin bir şey olursa yine acı çekersin,hatta istediğin şey tam olarak olsa da yine acı çekersin çünkü onu kaybetme riskin vardır.Zihin böyle belalı bir şey dir.Değişmeden özgür olmak ister.Hayatın koşullarından ve ölümden uzak.Fakat değişim hayatın kanunudur ve ne kadar dirensen de bu geçeği değiştiremezsin.