Liberteryenizm Kitap Alıntıları – Jason Brennan

Liberteryenler eşcinseller için eşit korumayı savunurlar,bu yüzden aynı cins evliliği desteklerler ve ABD askeriyesinin eşcinsellik üzerindeki eski kısıtlamalarına muhalefet ederler. Liberteryenler kürtaj yaptırma,Doğum kontrolü uygulama ve karşılıklı olarak kabul edilebilir şartlarla sex yapma dahil kadınların yeniden üremeci özgürlüklerini savunurlar. Liberteryenler internet sansürüne (pornografik modeller rıza gösteren yetişkinlerse) pornografideki kısıtlamalara,bayrak yakmadaki kısıtlamalara ve devlete karşı kışkırtma dahil sansüre karşı çıkarlar.

Çoğu liberteryen ortak ahlaki endişeleri paylaşır. Liberteryenler,çoğu diğer kimsenin yaptığı gibi,hayırseverlik yapmak,başkalarının çabaları üzerinde bedavacı olmaktan kaçınmak,diğer insanlara saygıyla ve nezaketle muamele etmek,çocuklarımızın ve sevdiklerimizin ihtiyaçlarını karşılamak gibi görevlere sahip olduğumuzu kabul ederler.

Liberteryenler herkese geniş bir özgürlük alanı tanımanın iyi sonuçlar verdiğine inanırlar.Özgürlük üzerinde kısıtlamaların genel olarak kötü sonuçlar üreteceğine kanidirler.Liberteryenler,özgür toplumların özgür olmayan toplumlardan daha fazla servet,mutluluk,barış,iyi karakter,bilimsel bilgi ve genelleşmiş güven ürettiğini ileri sürer.Mesela,liberteryenlere göre, (İsviçre,Kanada ve Avustralya gibi) daha genişçe serbest-piyasa ekonomilerine sahip toplumlar,özgür olmayan (Kuzey Kore,Küba,Myanmar gibi) toplumlardakinden daha mutlu,sağlıklı ve müreffeh vatandaşlara sahiptir.

Liberteryenler ancak tüm makul insanların kabul edebileceği şartlarda beraber yaşamamız gerektiğine inanırlar.Normal olarak iyi ve adil hakkında anlaşamadığımız için,zorlama ancak nadiren haklıdır.İnsanlara ahlaki komitenin eşit üyeleri olarak saygı göstermek için,onları kendi iradelerimize tabi kılmamalıyız.Onun yerine her bireye geniş bir kişisel özgürlük alanı garanti etmeliyiz.

Liberteryenler özgürlüğe iki farklı türe ait sebeplerle değer verir:

1) Özgürlük saygı gösterir: Liberteryenler der ki,diğer insanlara ahlaki komitenin üyeleri olarak ve kendi kendilerine amaçlar olarak saygı göstermek için,onlara geniş bir kişisel özgürlük alanı borçluyuz.

2) Özgürlük iyi sonuçlar üretir: Liberteryenler der ki, herkese geniş bir özgürlük alanı vermek daha sınırlı bir alan vermekten daha iyi sonuçlar üretir.

Liberteryenler,insanların,bir temel adalet meselesi olarak,kişisel mülkiyet elde etmeye ve birçok durumda tahrip etmeye;kendileri için servet kazanmaya;sözleşmeler yapmaya ve sözleşmelere girmeye; bütün tarafların rıza gösterdiği şartlarda mallar ve hizmetler almaya ve satmaya; mesleklerini seçmeye; çalışma şartlarını müzakere etmeye;hanelerini uygun gördükleri biçimde idare etmeye;satış için şeyler hasıl etmeye;iş başlatma,yapma ve dağıtmaya; fabrikalara ve işletmelere sahip olmaya; mülkiyetlerini üretken-verimli amaçlar için geliştirmeye;ne yeyip,içip,giyeceğine karar vermeye;ne tür eğlenceyi ve kültürel tecrübeyi deneyeceklerine karar vermeye ve daha fazlasına hak sahibidir.

Liberteryenler,muhafazakarlardan farklı olarak,geniş bir sivil özgürlükler alanını savunurlar.

Liberteryenler sıklıkla bazı muhafazakar inançlarla hemfikirdirler. Mesela,muhafazakarlar güçlü aile bağlarının,evliliğin ve istikrarlı ailelerin toplumun temeli olduğunu savunurlar. Ancak,bu fikirler muhafazakarlara mahsus değildir.

Neo-klasik liberaller klasik liberallerin endişelerinin,ilgilerinin birçoğunu paylaşırlar. Ancak,onları daha eski klasik liberallerden ayıran şey, onların sosyal adalet için bir açık,esaslı ilgiye sahip olmalarıdır.

Diğer liberteryenler gibi,neo-klasik liberaller de,insanların mülkiyet haklarına bir saygı meselesi olarak sahip olduğunu kabul ederler. Ancak,neo-klasik liberaller derler ki, eğer bir özel mülkiyet rejimi,çok sayıda insanı, onların bir hatası olmaksızın,fakir bırakıyorsa,bu rejim gayri meşru olacaktır.

Neo-klasik liberaller Marksistlerle,sol-liberallerle ve sosyal demokratlarla adil bir toplumun fakirlere yeterince yardım eden kurumlara sahip olması gerektiğinde hemfikirdir. Mamafih,neo-klasik liberaller sosyal adalet için endişenin açık ve serbest piyasalarla, güçlü mülkiyet haklarıyla ve ekonomik özgürlükle yalnızca bağdaşmadığını,fakat aynı zamanda onlara bir bağlılık gerektirdiğini düşünürler.

Klasik liberallerle karşılaştırıldığında,katı liberteryenler inançlarını daha fazla insanların hakları için endişeye ve daha az iyi sonuçlar üretme endişesine dayandırırlar. Keza,katı liberteryenler inanırlar ki,bir liberteryen toplum iyi,alternatiflerinin hepsinden daha iyi sonuçlar üretecektir.

Katı liberteryenler romancı Ayn Rand’ı, iktisatçı Murray Rothbard’ı ve felsefeciler Robert Nozick ile Eric Mack’ı kapsar.

Katı liberteryenizm klasik liberal düşüncenin daha radikal bir versiyonudur.Katı liberteryenler devlet için rolün minimal olduğunu düşünmeye meylederler.Sert liberteryenlerin birçoğu devletlerin yalnızca bir mahkeme sistemi,askeri koruma ve polis hizmeti sağlaması gerektiğine inanır. Bu liberteryenlerin bir “minimal” veya “gece bekçisi” devleti savunduğu söylenir.

Bazı katı liberteryenler anarşisttir. Bunlar eğer devletten kurtulursak toplumun daha iyi işleyeceğine ve daha adil olacağına inanırlar. Bir devlet (1) zor kullanımında bir tekel iddia eden, (2) kuralları yapmada ve diğerlerine emir vermede bir tekel hakkı iddia eden, (3) diğerlerinin bu kurallara ve emirlere uymasını bekleyen ve (4) bu tekelleri muhafaza etmek için yeterli güce sahip olan bir kurumdur. Anarşist liberteryenler,iş dünyasında özel tekeller kötüyse, zorlayan otoritenin kullanımında politik monopollerin daha da kötü olduğunu söylerler.

Liberteryenler eşcinseller için eşit korumayı savunurlar,bu yüzden aynı cins evliliği desteklerler ve ABD askeriyesinin eşcinsellik üzerindeki eski kısıtlamalarına muhalefet ederler. Liberteryenler kürtaj yaptırma,Doğum kontrolü uygulama ve karşılıklı olarak kabul edilebilir şartlarla sex yapma dahil kadınların yeniden üremeci özgürlüklerini savunurlar. Liberteryenler internet sansürüne (pornografik modeller rıza gösteren yetişkinlerse) pornografideki kısıtlamalara,bayrak yakmadaki kısıtlamalara ve devlete karşı kışkırtma dahil sansüre karşı çıkarlar.