Pedagoji Üzerine Kitap Alıntıları – Immanuel Kant

Bizim kendimizdeki kanun, Vicdan’dır.

Cezalandırılınca çocuklardan teşekkür beklemek, elinizi öptürmek abestir. Bu çocukları esir ve köle yapmak istemektir.

Anlamak için en iyi vasıta yapmaktır. En sağlam öğrenilen ve en iyi hıfzedilen, insanın kendi bularak öğrendiği şeylerdir. Lakin böyle insanlar pek azdır.

Öğrenilen veya söylenilen şeyi anlamak; ve anlamadığı şeyi ağzına almamak lazımdır. Fakat maalesef ne kadar çok insanlar vardır ki, birçok şeyleri, anlamaksızın, okurlar ve dinlerler ve anlamaksızın kabul ederler! Eşyanın bizzat kendileriyle hayalleri arasındaki farkı işte burada tahattur etmek lazımdır.

Esasen insanın tembelliğe meyyal olması insan için büyük bir bedbahlıktır. Kendini ne kadar tembelliğe bıraktıkça, iş işlemeye de o kadar güç karar verebilir.

Mesela süt anneler, hizmetçiler; çocuğu örümcek, kurbağa, ilah ile korkuturlar. Çocuklar, şüphesiz diğer şeyleri olduğu gibi, örümcekleri de tutmak isterler. Lakin süt anne, bir örümcek görünce korktuğunu simasıyla gösterdiği vakit, bu korku – herhangi bir sempati vasıtasıyla- çocuğa da geçiyor. Birçok insanlar, sinekler için tehlikeli ve ısırığı için ağulu ise de insanın bundan korkmasına hiç lüzum yoktur. Kurbağa da tamamen zararsız bir hayvandır.

Anlamak için en iyi vasıta yapmaktır. En sağlam öğrenilen ve en iyi hıfzedilen, insanın kendi bularak öğrendiği şeylerdir. Lakin böyle insanlar pek azdır.