Eğitim Sosyolojisinde Çağdaş Kuramlar ve Türkiye Kitap Alıntıları – Mahmut Tezcan

Marx’a göre insan çok yönlü bir varlıktır. İnsanın kendi kendine kavuşması, ancak tüm yönlü özüne kavuşmakla mümkündür.

Althusser’e göre devlet tüm yapıyı kapsayacak biçimde büyütülmüştür.

İnsan olmak, seçimler yapan ve kendi kaderini yönlendirmeye çalışan bir eyleyen olmaktır. Özgür olmak, bireyleyen olmak, kim olduğunu, çevredeki toplumsal dünya tarafından nasıl biçimlendirildiğini bilmektir.

İnsanlar, kitle iletişim araçlarından günlük olarak aldıkları mesajlara göre düşünmekte ve hareket etmektedirler. Bu toplumda benlik bilinci ortadan kalkar.

Prens Sabahattin’e göre toplumsal yapımızda sorun doğuran iki husus vardır: Birincisi, kişiliğe önem vermeyen eğitim sistemi, ikincisi ise merkezciliğe dayanan yönetim sistemidir.

Çocukların yoğun olarak disipline edilmesi zararlıdır ve psikolojik gelişimine de ters düşer.

Young için eğitim, içeriğine bakılmaksızın siyasal aşılama (indoktrination)’dır. Çünkü müfredat, muayyen siyasal ilgiler tarafından egemen kılınan bir bilgi seçimi sürecinin nihaî sonucudur.

Çocuk iyi duygularla donatıldığı oranda eğitilir. İyi duyguların kökenini, sanat etkinlikleri meydana getirir.

Z.Gökalp, hareketsiz çocuğun terbiyeli sayılması, çocuğun oyunlardan yoksun kılınması, çocuğun korkutularak eğitilmesini daima eleştirmiştir.

İnsan olmak, seçimler yapan ve kendi kaderini yönlendirmeye çalışan bir eyleyen olmaktır. Özgür olmak, bireyleyen olmak, kim olduğunu, çevredeki toplumsal dünya tarafından nasıl biçimlendirildiğini bilmektir.