Bidayet-ül Hidaye Kitap Alıntıları – İmam Gazali

Abdullah b. Muğaffel (radiyallahu anh) şöyle rivayet etmiştir:

Allah Rasulü sallallahu aleyhi ve sellem kişinin banyo yaptığı yere idrarını yapmasını yasakladı ve Vesveselerin geneli bundan kaynaklanır. buyurdu.

Allah’ım! Muhammed’e, âl ve ashabına salat u selam eyle!

Dipnot: Allah’ın salavat getirmesi demek kuluna merhamet etmesi, onun şanını yüceltmek ve müminlere bağış dilemek anlamındadır. Müminlerin salatı ise, dua anlamına gelmektedir. (Mütercim)

Allah’ım! Senden kalbime doğrudan temas edecek daimi ve halis bir iman niyaz ediyorum. ALLAH’IM, BANA SADIK BİR YAKİN VER! TA Kİ SENİN YAZDIĞINDAN BAŞKA BİR ŞEYİN BENİM BAŞIMA GELMEYECEĞİNİ BİLEYİM. Beni bana taksim ettiğine razı kıl.

Ömürleri azaldığı halde her gün malları çoğaldığı için sevinen ahmaklar gibi olmayasın! Mal arttığı halde ömür azalıyorsa bunda ne hayır olabilir? Sen sadece salih amelin ve ilmin arttığı için sevin! Zira ailenin, çocuklarının ve arkadaşlarının seni bıraktığı kabirde sana dostluk yapacak olan iki arkadaş ilim ve salih ameldir.

Emelini uzun tutma ki, amelin sana ağır gelmesin!

Bir riyavette şöyle geçer:

Mazlum kişi zalime o kadar beddua eder ki (alacak vereceği) eşitlenir. Sonra zalim alacaklı duruma geçer ve kıyamet günü alacağını talep eder.

Beklemesini bilenin her şey ayağına gelir.

Müslümanlar birbirlerini destekleyen tek bir bina gibidir. Yine Müslümanlar tek bir beden gibidir. Vücudun bir organı rahatsız olursa diğer organları da rahatsız olur.

Ve söylenmesi caiz olmayan şeyleri de yazma. Çünkü kalem de bir dil sayılır.

Kim dini kullanarak dünyayı talep ederse ikisini birden kaybeder. Kim de dini için dünyayı terk ederse ikisini de kazanır.

Büyük günahlara ısrarla devam eden fasıklarla arkadaşlık yapma! Çünkü Allah’tan korkan kişi büyük günahları işlemekte ısrarcı olmaz. Allah’tan korkmayan kişinin ise şerrinden emin olamazsın. Zira gaye ve ahvâlin değişmesiyle o kişi de değişir.

Cuma günü camiye ilk vakitte giden bir deve, ikinci vakitte giden bir inek, üçüncü vakitte giden bir koyun, dördüncü vakitte giden bir tavuk, beşinci vakitte giden ise bir yumurtayı sadaka olarak vermiş gibi sevap kazanır.

Şerrin tümü dilleri ile arkadaş olduğunu söyleyen tanıdık kimselerden gelir.

Şunu bil ki; Allah (celle celâlüh) onları (tanıdıklarını) sana musallat etmişse bunun sebebi daha önceden senin işlemiş olduğun günahtır. Bu nedenle işlediğin günahlardan Allah’a istiğfarda bulun! Bil ki bu yaşadığın Allah tarafından sana verilen bir cezadır.

Düşmanından bir kere sakın
Dostundan ise bin kere

Sadece yaptığın Salih ameline ve artan ilmine sevin. Çünkü malının, eşinin, çocuklarının ve dostlarının bulunmadığı o kabir aleminde yalnız bu ikisi sana dost ve arkadaş olacaktır.

Senin kendi nefsinin başkalarından daha hayırlı olduğuna inanman katıksız bir cehalettir. Oysa senin yapman gereken başkalarına baktığında onların senden daha hayırlı olduğunu ve faziletli olduklarını düşünmendir.

* Yaş olarak senden küçük birini gördüğünde, ‘Bu kişi Allah’a karşı günah işlemedi; oysa ben işledim’ demelisin.

* Yaş olarak senden büyük olan birini gördüğünde ise ‘Bu kişi benden önce Allah’a ibadet etmiş. Dolayısı ile benden daha hayırlıdır’ demelisin.

* Alim birini gördüğünde, ‘Bu kişiye verilenler bana verilmemiştir. Bu kişinin ulaştığı makama ben ulaşmadım. Benim cahil olduğum konularda o bilgilidir. Ben nasıl onun gibi olabilirim? demelisin.

+ Cahil birini gördüğünde, ‘Bu kişi cehaleti ile Allah’a karşı günah işliyor. Oysa ben bilerek günah işliyorum. Allah’ın hücceti bana karşı daha sert olacaktır. Onun ve benim sonumun nasıl olacağını da bilmiyorum’ demelisin.

* Kâfir birini gördüğün zaman, ‘Bilmiyorum ama belki o Müslüman olur ve hayırlı ameller işleyerek ölür. O Müslüman olduğu için günahları hamurdan kılın çekildiği gibi çekilip yok edilir. Bana gelince, ‘Allah korusun ama belki Allah beni saptıracak ve ben kâfir olup sonum kötü amel lerle bitecek. Belki o kişi yarın mukarreblerden olacak; ben de dergâh-ı ilahiden kovulanlardan olacağım’ demelisin.

İnsanları helak eden yine insanların kendisidir.

kalem, iki dilden biridir. Dilini muhafaza etmen gereken yerde kalemini de muhafaza et!

İlim öğrenmediği için cahile bir kere, ilmiyle amel etmediği için alime bin kere yazıklar olsun.

Bir kimsenin ilmi arttığı halde hidayeti (zühd ve takvası) artmazsa, o kimsenin Allah’tan ancak uzaklığı artar.

Kabirde sana dostluk yapacak olan iki arkadaş ilim ve salih ameldir.

Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

Kul öyle namaz kılar ki, kendisine sevap olarak o namazın altıda biri veya onda biri bile yazılmaz. Bir kişinin kıldığı namazın sevabı ona ancak aklettiği oranda yazılır.

Allah’ım! Ben ihtiyacımı sana arz ediyorum. Her ne kadar görüşüm zayıf, amelim kusurlu olsa da senin rahmetine muhtacım! Ey işleri icra eden, kalplere şifa veren Allah’ım! Denizlerin arasını ayırdığın gibi benimle cehennem ateşinin, pişmanlıktan dolayı feryat etmenin ve kabir fitnelerinin arasını ayır!

Bil ki gece ve gündüz 24 saattir. Gece ve gündüz toplamda Uykun sekiz saati aşmasın! Zira altmış yıl yaşadığın zaman ömrünün yirmi yılı uykuda gitmiş olur ki bu da o ömrün üçte biri demektir.

Bir kimsenin ilmi artar da hidayeti artmazsa o kişinin ancak Allah’a olan uzaklığı artmış olur.

Her oruç tutan,namaz kılan,cihat eden ve Allah’tan korkanın bağışlanıp bağışlanmayacağı belli değilken,sen ekmediğin mahsulü kaldıracağını mı sanıyorsun? (Yani yapmadığın bir amelin karşılığını bulacağını mı zannediyorsun ?)

Mazeretleri kabul eden mümin gibi ol. Kusur arayan münafık gibi olma.(Onu mazur gör)

Dost ve düşmani güler yüzle karşıla. Ne onlar dan kork ne de kendini onlardan küçük gör. Kibirlenme ve kimseyi küçük görme. Bilakis ağır başlı ve alçak gönüllü ol. Bütün işlerinde orta yolu tut. Zira orta yolu bırakıp, ifrat ve tefrite kaçmak iyi görülmemiştir.

Dilini şu sekiz günahtan koru :
1. Yalan söylemek
2.Verilen sözde durmamak
3.Gıybet etmek
4.Insanlarla münakaşa etmek
5.Kendini övmek
6.Lânet okumak
7.Beddua etmek
8.Şakalaşmak ve Insanlarla alay etmek.

Dini hususlarda faydalı ilim öğrenmeye güç yetiremediğin takdirde namaz,Kur-an,tesbih ve zikir gibi ibadetlerle meşgul ol. Bu, abidelerin derecesi ve salihlerin tuttuğu yoldur. Bu yolu takip edersen sen de kurtuluşa erenlerden olursun .

Bil ki gece ve gündüz 24 saattir. Gece ve gündüz toplamda Uykun sekiz saati aşmasın! Zira altmış yıl yaşadığın zaman ömrünün yirmi yılı uykuda gitmiş olur ki bu da o ömrün üçte biri demektir.