Jennie Gerhardt Kitap Alıntıları – Theodore Dreiser

⛓ Nəticə etibarilə həyat yüngül bir komediyaya çox oxşayır

Varlığın hər hansı bir sirrini açmaq ümidi ilə, qızğın maraqla müşahidə ettiyimiz kişi və qadın arasındakı münasibətlərdə ən çətin və ən ağır mərhələ o dəqiqələrdir ki, qarşılıqlı mərbutiyyət hissi, bu hissin özünün gözəllik və qüvvəsindən çox uzaq olan zahiri vəziyyətə qurban verilir

Amma sözlər ancaq söz olaraq qalacaqdır. Keçmişi qaytarmaq olmaz. Sınmış qabı bütün etmək olmaz, onu ancaq yapışdırıb bütöv adlandırmaq olar, bundan isə o bütöv olmayaqcaqdır

Həyatımızda baş verən xarici və daxili dəyişikliklərin əhəmiyyəti bəzən bizə dərhal aydın olmur. Biz sarsılırıq, qorxuruq, sonra sanki yenə əvvəlki həyat tərzinə qayıdırıq, dəyişiklik isə artıq baş vermişdir. Biz daha heç yerdə və heç vaxt daha əvvəlki kimi olmayacağıq

⛓ Heç bir vaxt yalan demə. Heç bir zaman faktları öz gördüyün kimi deyil, başqa bir şəkildə təsəvvür etməyə çalışma. Doğruluq həyatın nəfədidir, hər cür ləyaqətin əsasıdır

Vicdan əzabı onu sıxmağa başladıqda o çox sevdiyi Həyatda azmı şeylər olur ? məsəli ilə özünə təsəlli verirdi

Bu təkəbbürlük və acgözlük dünyası idealistə ,xəyalpərvərə çəp baxır.Xəyalpərvər süzüb keçən buludların seyrinə dalsa,onu avaraçılıqda məzəmmət edərlər.O küləklərin mahnısına qulaq assa bu onun könlünü açar,ətrafdakılar isə bu zaman onun əmlakını ələ keçirməyə tələsərlər.Həqiqi dünya həmişə acgözlüklə öz əllərini belə adamlara uzadır və onlara hakim kəsilir Həyat məhz belələrini müti qullara çevirir.

Elə nadirtəbiətli insanlar olur ki ,onlar dünyaya nə üçün gəldiklərini bilmir və axıradək heç bir şey anlamadan həyatdan köçüb gedirlər.Həyat onlara həmişə ,son dəqiqələrinədək hədsiz gözəl,həqiqi sehrlər aləmi kimi görünür və əgər onlar bu həyatda yalnız bir şeyə valeh ola-ola gəzə bilsəydilər,həyat onlar üçün cənnətdən pis olmazdı.Onlar gözlərini açarkən ətraflarında ürəklərinə yatan kamil dünya :ağaclar ,güllər,səslər və rənglər dənizi görünürdü Bu onların ən qiymətli mirası ən yaxşı sərvətidir.Əgər onları heç kəs :Bu mənimdir sözləri ilə dayandırmasaydı bu adamlar səadətdən qanadlanaraq,bir zaman bütün dünyanın eşidəcəyi mahnı ilə bu torpaq üzərində dolaşa bilərdilər.Bu mahnı xeyirxahlıq mahnısıdır.

Artıq onun özünəməxsus həyat fəlsəfəsi yaranmışdı: müvəffəqiyyət qazanmaq istəyirsənsə,fürsəti əldən vermə.

Mənim əzizim, həyat mübarizədir. Bir şey əldə etmək istəyirsənsə, onun yolunda döyüşməlisən; məncə arzuna çatmağa kömək edən hər bir vasitədən istifadə etməmək böyük axmaqlıqdır .

Xeyirxahlıq hamıya və hər kəsə məmnuniyyətlə,sevinclə xidmət etməyə hazır olan alicənablıqdır.Lakin cəmiyyət bu keyfiyyəti o qədər də qiymətləndirmir. Özünüzü ucuz qiymətləndirin- o zaman sizə etinasız yanaşacaq,sizi saymayacaq, ayaq altında tapdalayacaq. Xidmətinizə görə olmasa da, özünüzü yüksək qiymətləndirin,-o zaman sizə hörmət edəcəklər

Biz sarsılırıq,qorxuruq,sonra sanki yenə əvvəlki həyat tərzinə qayıdırıq,dəyişiklik artıq baş vermişdir.Biz daha heç yerdə və heç vaxt əvvəlki kimi olmayacağıq

Onun gözləri quru idi, amma qəlbi göz yaşları içində boğulurdu .

Kədərlənməyin , həyatda azmı şeylər olur ? Bəzən elə görünür ki, iş çox pisdir , amma axırı yaxşı olur .

Bir qədər vaxt keçdikdən sonra hamı öləcək – o da , bu adamlar da . Xeyirxahlıqdan, səmimi insan xeyirxahlığindan real və əbədi bir şey yoxdur. Qalanları hamısı yuxu kimi keçib gedəndir .

Özünüzü yüksək qiymətləndirin- o zaman sizə hörmət edəcəklər.

Məhəbbətdə, vuruşmalarda olduğu kimi hər kəsin öz taleyi vardır

Həyat mübarizədir. Bir şey əldə etmək istəyirsənsə, onun yolunda döyüşməlisən.

Cenni şikayət etmədən əzab çəkməyi bacarırdı .

Əgər yaşadığın qadında gənclik,gözəllik,ağıl,həlim xasiyyət varsa, bu nadir səadətdir.

Hər bir ev hər şeydən əvvəl ana üzərində bərqərar olur,ancaq bunu yalnız axıra yaxın başa düşürlər.

Məhəbbətdə, vuruşmalarda olduğu kimi, hər kəsin öz taleyi vardır.

Çıxıb getmək lazımdır – deyə o düşündü və bütün ümüdlərini itirmiş bir adama məxsus mətanətlə fikrən özünə sığınacaq axtarmağa başladı.

Lakin uzaq səyahetlər haqqında, fikir onu hamıdan çox həyəcanlandırırdı.

– Bu buludlarla birlikdə süzmək necə yaxşı olardı!

Elə nadir təbiətli insanlar olur ki, onlar dünyaya nə üçün gəldiklərini bilmir və axıradək heç bir şey anlamadan həyatdan köçüb gedirlər.

Onun gözləri quru idi, amma qəlbi göz yaşları içində boğulurdu.

O heç vaxt öz taleyinin ağası olmamışdı. Həmişə başqaları onun üzərində ağalıq etmişlər.

Sevgisiz Cenni açıq dənizdə köhnə qayıq kimi idi.

Stolumun üstündə lap sənə oxşayan bir gül vardır, sənin kimi bəyaz, zərif, gözəldir. Sən də beləsən.

Mən payizda xəstələnməyi sevmirəm. Yarpaqların necə töküldüyünü görəndə mənə elə gəlir ki, heç vaxt sağalmayacağam

Ağlama! Dərdlərə göz yaşı ilə kömək etmək olmaz.

Həyat mübarizədir. Bir şey əldə etmək istəyirsənsə, onun yolunda döyüşməlisən.

Özünüzü yüksək qiymətləndirin – o zaman sizə hörmət edəcəklər.

O heç bir müddəanı qəti və dəyişməz olaraq qəbul etməmişdi. Yalnız bir şeyə inanırdı ki, ləyaqətli insan olmaq lazımdır.

Yumşaq, güzəştə gedən, tamahsız və hiyləsiz adam həmişə camaatın yağlı tikəsi olur. İnsanlar uzaqdan onun xeyirxahlığını və müdaifəsizliyini duyurlar.

Məncə arzuna çatmağa kömək edən hər bir vasitədən istifadə etməmək böyük axmaqlıqdır.

-Kədərlənməyin, Letti – deyə, Lester onun əlini sıxdı, -həyatda azmı şeylər olur. Bəzən elə görünür ki, iş çox pisdir, amma axırı yaxşı olur.

Xeyirxahlıq hamıya və hər kəsə məmuniyyətlə, sevinclə xidmət etməyə hazır olan alicənablıqdır. Lakin cəmiyyət bu keyfiyyəti o qədər də qiymətləndirmir.

İnsanlar tərəfındən müəyyən edilmiş qaydaları təsadüfən pozan heç bir bədbəxt məxluqu, cəmiyyət rəyinin amansızcasına onun adına yazdığı hədsiz alçaqlıqda ittiham etmək olmaz.

Adama qasırğa kimi hücum edən və onu sarsıdan bu qüvvə nədir? Nə üçün ölüm qəflətən soxulur və həyatda ən işıqlı, ən sevincli görünən şeyi parça-parça edir?

Cəmiyyət bütövlükdə insanları olduqca pis tanıyır. Onun yeganə meyarı «başqaları nə deyərlər»dir. Onun yeganə ölçüsü – özünü mühafizə hissidir. Filankəs öz varidatını mühafizə etmişdirmi? Filan qadın öz təmizliyini saxlamışdırmı? Göründüyü kimi, ancaq tək-tək nadir adamlar bəzən öz müstəqil rəylərini ifadə etməyə qabildirlər.

Həyatımızda baş verən xarici və daxili dəyişikliyin əhəmiyyəti bəzən bizə dərhal aydın olmur. Biz sarsılırıq, qorxuruq, sonra sanki yenə əvvəlki həyat tərzinə qayıdırıq, dəyişiklik isə artıq baş vermişdir. Biz daha heç yerdə və heç vaxt əvvəlki kimi olmayacağıq.

Əgər siz meşə çiçəklərinin yüz dəfələrlə təkrar olunan gözəlliyini anlamış və qiymətləndirmişsəniz, əgər qızılgüllər, musiqi, qızaran dan yeri, qürub çağı sizin ürəyinizi bir an sevinclə döyünməyə məcbur etmişdirsə, əgər bütün bu gözəllik tez ötüb keçirsə və dünya əlinizdən çıxıb getməmiş sizə verilmişdirsə, siz ondan imtina edərsinizmi?

İngilis yazıçısı Cefris demişdir ki, kamil bir qız yüz əlli ildə bir dəfə yaranır. «Bu dəfinəni yerin və göyün bütün sehrləri yaradır. Yüz əlli il taxıl zəmiləri üzərində əsən cənub küləyi də, yoncanın ballı ağır başları və dəstərək çiçəkləri üzərində yellənən, birəbitdən quşunu gizlədən və arının yolunu kəsən yüksək otların ətri də, qızılgül kollarından canlı çəpərlər də, cavan doqquzan kolu da, qızıla çalan zəmilərdəki mavi peyğəmbər çiçəkləri də, yaşıl şam ağaclarının kölgəsi də; sahillərində süsənlərin günəşə doğru yüksəldiyi balaca füsunkar çayların bütün qəşəngliyi, qalın meşələrin məftunedici gözəlliyi, zirə ətri və genişlik, sərbəstlik ruhu yayan bütün uzaq təpələr – bunlar hamısı yüz illər boyu yenidən və yenidən təkrar olunur.

-Siz demək istəyirsiniz ki, heç bir arzunuz-xəyalınız yoxdur?
-Demək olar ki, yoxdur, Letti. Bəzən mən buna təəssüf edirəm. Xülya ilə yaşamaq daha asadır.

Əgər yaşadığın qadında gənclik, gözəllik, ağıl, həlim xasiyyət varsa, onun daha yumşaq və emosional şəkildə öz xüsusi görüşləri vardırsa, bu nadir səadətdir.

-Sən isə əvvəlki kimi inad göstərirsən. Nə üçün?
-Yəqin buna görə ki, onu sevirəm.

Həyatımızda baş verən xarici və daxili dəyişikliyin əhəmiyyəti bizə dərhal aydın olmur. Biz sarsılırıq, qorxuruq, sonra sanki yenə əvvəlki həyat tərzinə qayıdırıq, dəyişiklik isə artıq baş vermişdir. Biz daha heç yerdə və heç vaxt əvvəlki kimi olmayacağıq.

Yaxşı adamı həmişə ləkələməyə çalışırlar.

Elə nadir təbiətli insanlar olur ki, onlar dünyaya nə üçün gəldiklərini bilmir və axıradək heç bir şey anlamadan həyatdan köçüb gedirlər. Həyat onlara həmişə, son dəqiqələrinədək hədsiz gözəl, həqiqi sehrlər aləmi kimi görünür və əgər onlar bu həyatda yalnız bir şeyə valeh ola-ola gəzə bilsəydilər, həyat onlar üçün cənnətdən pis olmazdı. Onlar gözlərini açarkən ətraflarında ürəklərinə yatan kamil dünya: ağaclar, güllər, səslər və rənglər dənizi görünürdü. Bu onların ən qiymətli mirası, ən yaxşı sərvətidir. Əgər onları heç kəs: «Bu mənimdir» sözlərilə dayandırmasaydı, bu adamlar səadətdən qanadlanaraq, bir zaman bütün dünyanın eşidəcəyi mahnı ilə bu torpaq üzərində nəhayətsiz dolaşa bilərdilər. Bu mahnı xeyirxahlıq mahnısıdır.

İş yaşda deyil. Hamı qocalır. İş kimin həyata necə baxmasındadır.

Həyatımızda baş verən xarici və daxili dəyişikliyin əhəmiyyəti bəzən bizə dərhal aydın olmur. Biz sarsılırıq, qorxuruq, sonra sanki yenə əvvəlki həyat tərzinə qayıdırıq, dəyişiklik isə artıq baş vermişdir. Biz daha heç yerdə və heç vaxt əvvəlki kimi olmayacağıq.

Zaman bizim adət, arzu və hisslərimizi möhkəmləndirir.

Hər bir ev hər şeydən əvvəl ana üzərində bərqərar olur, ancaq bunu yalnız axıra yaxın başa düşürlər.

Yumşaq, güzəştə gedən, tamahsız və hiyləsiz adam həmişə camaatın yağlı tikəsi olur.

Mayamız qəbahətdir və günah içində doğulmuşuq – riyakar adam təbiətin qanunlarına belə qeyri-təbii izahat verir və cəmiyyət də həqiqətən eybəcər olan bu mühakimə ilə dinməz-söyləməz razılaşır. Belə baxış, şübhəsiz, kökündən yanlışdır.

Cəmiyyət bütövlükdə insanları olduqca pis tanıyır. Onun yeganə meyarı başqaları nə deyər dir.

– Gör biz necə ölkədə yaşayırıq! – deyə o səsləndi. – Əgər insan varlıdırsa, heç yerdə gizlənə bilməz, elə bil, şəhər meydanının ortasında abidədir.

Hər bir ev hər şeydən əvvəl ana üzərində bərqərar olur, ancaq bunu yalnız axıra yaxın başa düşürlər.

Dərdlərə göz yaşı ilə kömək etmək olmaz.

Yumşaq, güzəştə gedən, tamahsız və hiyləsiz adam həmişə camaatın yağlı tikəsi olur.

Dərdlərə göz yaşı ilə kömək etmək olmaz

Ağlama. Dərtlərə göz yaşı ilə kömək etmək olmaz.

Dərdlərə gözyaşı ilə kömək etmək olmaz

– Drayzer yaradıcılığını sevirəm.. Çünki yazdığı zamanın ən realist yazarlarındandır.
Əsərdə Cenninin həyatından bəhs edilir. Cenni obrazının timsalında bütün kasıb amerika qadınlarının vəziyyəti təsvir esilir. Cenninin oteldə anasına kömək etməsi və orada özündən yaşca çox böyük keçmiş senata aşiq olması ilə hər şey başlayır.. Cenni dəfələrlə həyatını qurmağa çalışır və hər dəfədə çətinliklər.

Komşularınızın görüşleri için üzülmeye değer mi?

Kendinizi ucuza değerlendirin – o zaman göz ardı edilir, ayaklar altında ezilirsiniz.

Hizmetiniz için olmasa bile kendinizi takdir edin, – o zaman saygı göreceksiniz.

Bazen hayatımızdaki iç ve dış değişikliklerin önemi bizim için hemen anlaşılmaz. Sarsılıyoruz, korkuyoruz ve sonra eski yaşam şeklimize dönüyor gibiyiz ve değişim çoktan gerçekleşti. Biz bir daha asla aynı olamayız.

Hansı bir qədim haqq-hesaba görə isə, yaxud daha doğrusu, əsrlərin təqdis etdiyi Tövrat ifadəsinə əsasən insana yaşamaq üçün yetmiş il verilmişdir. İntəhasız olaraq nəsildən-nəslə təkrar edilən bu formul insanların şüurunda elə kök salmışdırki, inkarolunmaz həqiqət kimi qəbul edilir. Həqiqətdə isə insan, özünü məhkum hesab etsə də, orqanik olaraq beş dəfə artıq ömür sürməyə qadirdir. Əgər o, bədənin deyil, ruhun yaşadığını, yaşın xülya olduğunu və ölümün olmadlğını bilsəydi, onun həyatı, doğrudan da, xeyli uzun sürərdi. Lakin əsrlər boyu kök salmış fikri – hansı materialist hipotezlərin isə məhsulu olan bu fikri – şüurdan silmək olduqca çətindir, #insanlar, sanki itaət və qorxu ilə qəbul etdikləri bu riyazi formula belə tabe olaraq, #hər #gün #ölürlər

#TeodorDrayzer
#CenniHerhardt

Cəmiyyət bütövlükdə insanları olduqca pis tanıyır. Onun yeganə meyarı başqaları nə deyirlər dir. Onun yeganə ölçüsü- özünü mühafizə hissidir. Filankəs öz malını mühafizə etmişdirmi? Filan qadın öz təmizliyni saxlamışdırmı? Göründüyü kimi, ancaq tək-tük nadir adamlar bəzən öz müstəqil rəylərini ifadə etməyə qabildirlər.

Dərdlərə göz yaşı ilə kömək etmək olmaz.